Dlaczego pokos trawy na łąkach i pastwiskach jest ważny?
Pokos trawy na łąkach i pastwiskach pełni ważną rolę w zarządzaniu użytkami zielonymi, wpływając na ich produktywność oraz zdrowie ekosystemu. Regularne koszenie trawy zapewnia równomierny wzrost roślin, co zwiększa dostępność wysokiej jakości paszy dla zwierząt gospodarskich. Dzięki niemu można również kontrolować chwasty, które konkurują z trawą o wodę i składniki odżywcze, co ostatecznie prowadzi do wyższej wydajności łąk.
Kolejnym aspektem jest poprawa struktury gleby. Pokos trawy pomaga w utrzymaniu optymalnego poziomu materii organicznej w glebie, co sprzyja lepszemu magazynowaniu wody i zwiększa zdolność gleby do zatrzymywania składników odżywczych. To, w połączeniu z nawożeniem, tworzy środowisko sprzyjające zdrowemu wzrostowi roślin.
Ważne jest również, aby pamiętać o właściwym terminie koszenia. Koszenie w odpowiednim momencie, zapewnia, że rośliny nie tracą wartości odżywczych. Ponadto pokos trawy w odpowiednich odstępach czasowych, umożliwia regenerację roślin, co prowadzi do lepszej jakości kolejnych pokosów.
Pierwszy pokos na użytkach zielonych
Koszenie trawy na łąkach i pastwiskach zależy od wielu czynników, w tym składu roślinności, fazy rozwojowej roślin oraz warunków pogodowych. Ważnym aspektem jest także przeznaczenie skoszonego porostu – czy będzie używany na siano, kiszonkę, czy zielonkę do bezpośredniego skarmiania.
Właściwy termin koszenia
W przypadku traw pastewnych, najlepszy moment na jej koszenie przypada na wczesne fazy rozwojowe, zwłaszcza jeśli planujemy siano lub kiszonkę. Koszenie powinno być wykonane na początku kłoszenia się dominujących gatunków traw, co w Polsce przypada zazwyczaj na przełom drugiej i trzeciej dekady maja. Faza kwitnienia trwa natomiast do pierwszej dekady czerwca.
Termin pierwszego pokosu ma istotne znaczenie, wpływając nie tylko na ilość i jakość zielonki, ale także na plon kolejnych pokosów. Zbieranie trawy pod koniec maja pozwala na ponowne jej koszenie po około 45-50 dniach, o ile sprzyjają ku temu warunki pogodowe.
Zbyt późne koszenie prowadzi natomiast do pogorszenia jakości paszy, wskutek spadku zawartości białka i energii w suchej masie. Zmniejsza się także strawność i smakowitość kiszonki, co ma duże znaczenie dla wydajnego żywienia krów mlecznych.
Wpływ warunków pogodowych na pokos traw
Warunki atmosferyczne mają ogromny wpływ na skuteczność pokosu. Najlepiej jest kosić trawę, kiedy jest sucho, co zapobiega:
- rozprzestrzenianiu się chorób grzybowych;
- ułatwia suszenie i przechowywanie siana.
Deszczowa pogoda może powodować sklejanie się trawy, co utrudnia koszenie i może obniżyć jakość plonów.
Pora i wysokość koszenia trawy
Koszenie trawy powinno odbywać się w odpowiedniej porze dnia, najlepiej rano lub późnym popołudniem, aby uniknąć intensywnego słońca, które może uszkodzić rośliny. Zalecana wysokość koszenia to około 5-6 cm, co zapewnia zdrowy wzrost trawy i minimalizuje ryzyko uszkodzeń. Warto pamiętać, że:
- Zbyt wysokie koszenie sprawia, że pozostała masa ścierni hamuje rozwój nowych pędów oraz sprzyja nadmiernemu rozwojowi chwastów, co negatywnie wpływa na skład botaniczny runi.
- Zbyt niskie koszenie opóźnia z kolei odrost roślin i powoduje wzrost zanieczyszczenia zielonki glebą.
Azot po pierwszym pokosie
Ważną rolę w regeneracji trawy po pierwszym pokosie odgrywa azot. Jest to makroelement, który znacząco wpływa na wzrost i rozwój roślin, a jego odpowiednia podaż jest niezbędna dla uzyskania wysokich plonów.
Po pierwszym pokosie trawy, gleba może wykazywać znaczne obniżenie poziomu tego pierwiastka, który został zużyty przez rośliny w czasie wzrostu. Dlatego tak ważne jest jego uzupełnienie, aby zapewnić roślinom odpowiednie warunki do regeneracji i dalszego wzrostu.
Znaczenie azotu dla wzrostu trawy
Azot jest podstawowym budulcem białek roślinnych, które są niezbędne dla wzrostu i rozwoju trawy. Poprawia on także ogólną kondycję roślin, zwiększając ich odporność na choroby oraz stresy środowiskowe, takie jak np. susza. Ponadto, azot wpływa na intensywność zieleni liści, co jest wskaźnikiem zdrowia roślin.
Zalecane dawki i metody aplikacji azotu
Dawki azotu zalecane po pierwszym pokosie trawy mogą się różnić, w zależności od rodzaju gleby, warunków klimatycznych oraz specyficznych potrzeb uprawianej odmiany trawy. Ogólnie przyjmuje się jednak, że dawki azotu powinny wynosić od 30 do 60 kg N/ha. Warto jednak zawsze przeprowadzić analizę gleby, aby dokładnie określić zapotrzebowanie roślin na ten makroelement.
Azot można dostarczać w formie nawozów mineralnych, takich jak saletra amonowa, mocznik czy siarczan amonu. Ważne jest, aby nawożenie azotem przeprowadzać równomiernie, najlepiej przed spodziewanymi opadami deszczu, co ułatwi jego wchłanianie przez glebę i korzenie roślin. Warto tu również dodać, że na łąkach można także zastosować gnojowicę w dawce wynoszącej ok. 20-25 m3/ha.
Terminy aplikacji
Optymalny termin aplikacji azotu po pierwszym pokosie trawy, to okres bezpośrednio po zbiorze. Zapewnia to szybkie przyswajanie składnika przez rośliny, co przyspiesza ich regenerację. Ważne jest, aby nie opóźniać nawożenia, gdyż brak azotu w glebie może prowadzić do zahamowania wzrostu i obniżenia plonów w kolejnym pokosie. Warto też uwzględnić następujące wskazówki:
- Regularnie monitorować stan gleby i poziom azotu.
- Stosować nawozy azotowe zgodnie z zaleceniami i w odpowiednich dawkach.
- Unikać nadmiernego nawożenia, które może prowadzić do zanieczyszczenia wód gruntowych oraz zwiększenia emisji gazów cieplarnianych.
- Korzystać z nawozów o kontrolowanym uwalnianiu, które zapewniają stopniowe dostarczanie azotu do roślin.
Drugi pokos traw – o czym pamiętać?
Drugi pokos traw jest równie istotny jak pierwszy i wymaga odpowiedniego podejścia, aby zapewnić zdrowie użytków zielonych oraz jakość paszy. W polskich warunkach klimatycznych optymalny czas na drugi pokos traw przypada zazwyczaj na lipiec, sierpień lub wrzesień (w zależności od tego, kiedy miał miejsce pierwszy pokos). Przy odpowiednim nawożeniu i typowych warunkach pogodowych koszenie łąk odbywa się w określonych terminach:
- Łąki 2-kośne – pierwszy pokos od 25 maja do 10 czerwca, drugi pokos od 20 lipca do 10 sierpnia.
- Łąki 3-kośne – pierwszy pokos od 20 do 25 maja, drugi pokos od 1 do 10 lipca, trzeci pokos od 5 do 15 września.
Należy jednak pamiętać o tym, że ostatni pokos na łąkach wielokośnych powinien być wykonany na tyle wcześnie, aby rośliny miały minimum cztery tygodnie na odrost przed zimą. Dzięki czemu będą one miały czas na zmagazynowanie materiałów zapasowych i składników mineralnych, wzmacniających je przed nadejściem chłodów.
Ostatni pokos korzystnie jest skosić o 1-2 cm wyżej niż pierwszy, a więc o ok. 6-8 cm. Zbyt niskie koszenie może uniemożliwić regenerację trawy, natomiast zbyt wysokie może ograniczyć wzrost młodych pędów i sprzyjać rozwojowi chwastów.
Po skoszeniu, trawę należy równomiernie rozrzucić za pomocą przetrząsarki. Po zbiorach trawy dobrze jest sprawdzić ilość uzyskanego plonu, co pozwala ocenić skuteczność wcześniejszych zabiegów oraz zidentyfikować ewentualne błędy w pielęgnacji.
Nawożenie po drugim pokosie
Podobnie jak po pierwszym pokosie, również po drugim, zaleca się stosowanie nawozów. Szczególnie ważny jest azot, który stymuluje wzrost i regenerację trawy. Natomiast fosfor wspiera rozwój korzeni, a potas poprawia gospodarkę wodną roślin. Co istotne, nawożenie powinno być dostosowane do aktualnych potrzeb gleby i trawy, co można ustalić na podstawie analizy gleby.
Pokos trawy na łąkach i pastwiskach, to nie tylko kwestia estetyki, ale przede wszystkim zdrowia roślinności i efektywności produkcji paszowej. Regularne i właściwe koszenie wspiera rozwój gęstej, zdrowej trawy, co przynosi korzyści zarówno dla rolników, jak i zwierząt gospodarskich.
